Nasilające się w ostatnich latach ocieplenie klimatu zwiększa ryzyko i częstotliwość pojawiania się ekstremalnych zjawisk pogodowych, które powodują znaczące straty w społeczeństwie i gospodarce. Jednym z najpoważniejszych zagrożeń są opady nawalne, prowadzące do powstawania powodzi miejskich i tzw. flash floods. Głównym sposobem ograniczania skutków tego typu powodzi jest odpowiednio zaprojektowana infrastruktura, pozwalająca bezpiecznie odprowadzić nadmiar wody. Zrealizowany w IMGW-PIB projekt PMAXTP oddaje w ręce planistów i inżynierów zestaw nowoczesnych narzędzi, które znacznie ułatwią i udoskonalą ten proces.
Zmieniające się uwarunkowania klimatyczne wymuszają na nas konieczność stałego doskonalenia zasad wymiarowania odwodnień terenów, zwłaszcza systemów melioracyjnych i kanalizacyjnych oraz obiektów im towarzyszących, jak np. zbiorniki retencyjne. Tymczasem projektowanie tego typu systemów napotyka w Polsce na szereg problemów, wynikających z braku ogólnodostępnej, wiarygodnej metody określania miarodajnego natężenia deszczu. Projekt PMATP ma to zmienić.
Dotychczas do obliczania charakterystyk projektowych opadów maksymalnych prawdopodobnych wykorzystywano w IMGW-PIB metodykę opracowaną w 1996 roku przez E. Bogdanowicz i J. Stachý, szczegółowo opisaną w publikacji „Maksymalne opady deszczu w Polsce. Charakterystyki projektowe”. Przyjęta ówcześnie przez autorów regionalizacja, wynikająca m.in. z braku dostatecznej liczby danych o opadzie i zbyt małej liczby stacji oraz posterunków meteorologicznych będących do dyspozycji, okazała się zbyt generalna jeśli chodzi o zastosowania metody w praktyce. W niektórych przypadkach uzyskiwane charakterystyki opadów maksymalnych o zadanym czasie trwania i określonym prawdopodobieństwie przewyższenia różniły się znacząco od wyników modli opracowanych dla lokalnych stacji pomiarowych.
Taka sytuacja skłoniła nas do podjęcia w 2021 roku prac nad stworzeniem nowego zestawu modeli probabilistycznych opadów maksymalnych o określonym czasie trwania i prawdopodobieństwie przewyższenia, które mogłyby być z powodzeniem stosowane w praktyce inżynierskie i ekspertyzach, a także stać się istotnym wkładem do nowego atlasu hydrologicznego Polski. W związku z powyższym uruchomiono projekt badawczy pod akronimem PMAXTP (ang. Precipitation MAXimum Time (duration) Probability), finansowany w całości ze środków IMGW-PIB i realizowany przez międzyzakładowy zespół badawczy pod kierunkiem dr. hab. inż. Bogdana Ozga-Zielińskiego, prof. IMGW-PIB. Prace zakończono w 2022 roku, a co 10 lat przewiduje się aktualizację ujętych w projekcie danych pomiarowych, a tym samym charakterystyk opadów maksymalnych.
Efektem żmudnych prac są 2592 mapy charakterystyk opadów maksymalnych, na podstawie których zbudowano interaktywną mapę Polski do wizualnej i liczbowej prezentacji wyników, dostępną pod adresem https://klimat.imgw.pl/opady-maksymalne. Strona internetowa jest platformą publiczną, otwartą, a charakterystyki opadów maksymalnych w postaci tabel i wykresów udostępniane są użytkownikom bezpłatnie. Dodatkowo przygotowano monografię naukową pt. „Modele probabilistyczne opadów maksymalnych o określonym czasie trwania i prawdopodobieństwie przewyższenia – projekt PMAXTP, w której szczegółowo opisano opracowaną metodykę (https://www.imgw.pl/badania-nauka/publikacje-ksiazkowe/modele-probabilistyczne-opadow-maksymalnych-o-okreslonym-czasie).
Innowacyjne podejście, nowoczesna metodologia obliczania charakterystyk opadów maksymalnych prawdopodobnych oraz otwarty dostęp do wyników obliczeń, które zaproponowaliśmy w ramach PMAXTP, pomogą zmniejszyć niepewność uzyskanych efektów realizacji projektów badawczo-rozwojowych i komercyjnych w zakresie inżynierii środowiska i gospodarki wodnej w Polsce. Wyniki naszych badań kierujemy przede wszystkim do specjalistów zajmujących się projektowaniem i eksploatacją urządzeń wodnych, w tym modelowaniem hydrodynamicznych przeciążeń w działaniu sieci kanalizacyjnych. Bardziej wiarygodne charakterystyki opadów to lepiej zaplanowana i wykonana inwestycja wodna, pozwalająca skuteczniej i oszczędniej wykorzystywać zasoby wodne Polski w kontekście wyzwań klimatycznych, jakie przed nami stoją.
Energetyka, OZE
Gospodarka odpadami, Recykling
Ekologia, Ochrona środowiska
E-transport, E-logistyka, E-mobilność
EkoDom, EkoBudownictwo
EkoRolnictwo, BioŻywność
Prawo, Administracja, Konsulting
Park Śląski za 160 mln zł odnowi swoją bioróżnorodność
Zmiany klimatyczne będą główną przyczyną spadku różnorodności biologicznej
60 aktywistów klimatycznych aresztowanych po blokadzie jednej z głównych ulic Brukseli
Polscy studenci na rzecz zmniejszania zanieczyszczeń w Berlinie
Nie śmieć w majówkę! Apel Operacji Czysta Rzeka
W 2023 roku jakość powietrza uległa poprawie
Ropa brent | 83,76 $ | baryłka | 1,33% | 11:11 |
Cyna | 23110,00 $ | tona | 0,64% | 29 lis |
Cynk | 2507,00 $ | tona | -0,87% | 29 lis |
Aluminium | 2177,00 $ | tona | 0,60% | 29 lis |
Pallad | 1021,53 $ | uncja | -1,54% | 11:10 |
Platyna | 936,30 $ | uncja | -0,31% | 11:11 |
Srebro | 25,06 $ | uncja | 0,08% | 11:11 |
Złoto | 2038,40 $ | uncja | -0,33% | 11:11 |