Około jednej piątej gatunków roślin i zwierząt Europy grozi wymarcie - wynika z nowych analiz ponad 14,6 tys. gatunków zagrożonych. Jako jeden z najważniejszych czynników negatywnie wpływających na te gatunki wymienia się zmiany krajobrazu związane z rozwojem rolnictwa.

Na całym świecie różnorodność gatunków zwierząt i roślin (która przekłada się na bioróżnorodność) spada, a coraz to nowe gatunki uznawane są za zagrożone wymarciem. Władze i organizacje pozarządowe starają się temu przeciwdziałać, wprowadzając różne formy ochrony i zapobiegania. Sukces takich działań zależy od pełnego zrozumienia zagrożeń gatunków, żyjących w konkretnych środowiskach - piszą autorzy nowych analiz, przedstawionych na łamach PLOS ONE.

Aby lepiej zrozumieć te zagrożenia, Axel Hochkirch z Musée National d’Histoire Naturelle w Luksemburgu i jego współpracownicy reprezentujący różne kraje Europy przeanalizowali 14 669 gatunków żyjących w Europie kręgowców, bezkręgowców i roślin ujętych w Czerwonej Księdze gatunków zagrożonych IUCN (Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody). Dokument ten uznaje się za jedno z najpełniejszych źródeł informacji na temat zagrożenia wymieraniem. Analizowane gatunki stanowią ok. 10 proc. wszystkich zwierząt i roślin Europy - lądowych i wodnych (słodkowodnych i morskich).

Naukowcy stwierdzili, że ryzyko wymarcia grozi ok. 19 procentom spośród wspomnianych 14 669 gatunków, w tym 27 procentom roślin, 24 procentom bezkręgowców i 18 procentom kręgowców.

O ile uwaga związana z ochroną skupia się zwykle na kręgowcach (ryby, płazy, gady, ssaki i ptaki) - nowe analizy pozwalają sądzić, że proporcja bezkręgowców zagrożonych wyginięciem mocno przekracza wcześniejsze oszacowania IPBES - Międzyrządowej Platformy Naukowo-Politycznej ds. Różnorodności Biologicznej i Usług Ekosystemowych.

Analizy potwierdziły, że jednym z głównych zagrożeń bioróżnorodności w Europie są zmiany w sposobie użytkowania ziemi. Powodują one utratę siedlisk, nadmierną eksploatację zasobów biologicznych, zanieczyszczenie oraz rozlewanie się infrastruktury mieszkalnej i biznesowej.

Naukowcy apelują o dalsze działania i inwestowanie w proces, który zatrzyma utratę bioróżnorodności. Zaznaczają, że różnorodność biologiczna jest konieczna dla zapewnienia bezpieczeństwa żywności i dobrobytu Europejczyków.

"Wyczerpujące analizy 14 669 gatunków z Czerwonej Księgi pozwalają sądzić, że dwa miliony gatunków roślin i zwierząt jest zagrożonych wyginięciem. Te liczby każą podwoić ostatnie założenia IPBES, mówiące o milionie gatunków" - podsumowują naukowcy.

zan/ agt/

Fot. Depositphotos