Specjalne śruby do specjalnych zastosowań

Produkty szwedzkiej marki są już powszechnie używane w przemyśle morskim. Z powodzeniem sprawdzają się przy produkcji morskich turbin wiatrowych, ale także m.in. w przemyśle stoczniowym. Śruby Bumax znalazły zastosowanie tam, gdzie potrzeba wysokiej wytrzymałości i odporności na przeciążenia, a także warunki środowiskowe: w budowie jachtów regatowych, okrętów podwodnych, morskich platform wydobywczych, podwodnych systemów produkcyjnych i okablowania, systemach pozyskujących energię z fal morskich czy wysokowydajnych silnikach zaburtowych.

Wiele z produktów Bumax zostało opracowanych i wprowadzonych na rynek przez markę po raz pierwszy. Część z nich powstała także specjalnie na zamówienie klientów, którzy potrzebowali szytego na miarę rozwiązania. Dlatego też w palecie produktów znajdują się różne materiały i proponowane zastosowania. Sztandarowe serie śrub Bumax 88 i 109 wykonane są z najwyższej jakości stali nierdzewnej A4/316L, która oferuje wyższą odporność na korozję w środowisku morskim niż standardowe śruby wykonane z teoretycznie tego samego typu stali. Szkopuł tkwi jednak w odpowiednim doborze rodzaju i gatunku stali oraz dostawcy. Bumaxowi pomaga w tym umiejscowienie w szwedzkim zagłębiu stalowym.

Elementy Bumax chwalą sobie także spawacze, bowiem charakteryzują się one niskim ryzykiem powstawania zgorzeliny podczas spawania. Mają one także wyższe parametry plastyczności, co przekłada się na wyższą odporność zmęczeniową. W przypadku jeszcze wyższych wymagań morskich polecane są Bumax DX 129 i SDX 109, zaś przy większych średnicach, jak M30 i M36 do dyspozycji pozostaje Bumax Nitro 109, który został opracowany na specjalne życzenie jednego z klientów z branży morskiej i pozostał w szerokiej gamie produktów marki.

Zamontuj i zapomnij

Zalety produktów Bumax potwierdzają badania. W 2017 roku szwedzki producent dostarczył elementy złączne do duńskiego projektu badawczego CeJacket, którego celem było opracowanie bardziej wydajnych metod wytwarzania konstrukcji wykorzystywanych w morskich farmach wiatrowych na głębokich wodach. Idea zakładała zbadanie możliwości wytwarzania konstrukcji płaszczowych fundamentów turbin w modułach, a nie w całości. Do prób wybrano śruby dwustronne, podkładki i nakrętki Bumax 88, które przeznaczone są do zastosowań morskich, bo zapewniają wysoką odporność na korozję podczas eksploatacji w słonej wodzie. W opublikowanym przez Force Technology w 2019 raporcie CeJacket Splash Zone, podsumowującym wyniki trzech badań, stwierdzono, że „elementy złączne Bumax 88 ze stali nierdzewnej i nierdzewne przedłużki śrub nie wykazały żadnych oznak korozji wżerowej ani szczelinowej, ani żadnych oznak pęknięć w podstawie kołka i nakrętki”. Testy uwzględniały połączenia zarówno pod, jak i nad linią wody, a także w kluczowej „strefie rozbryzgu”, w której warunki są najtrudniejsze przez swoją zmienność i gromadzenie się osadów soli. Co jednak oznaczają te wyniki?

– Zastosowanie wysokowytrzymałych, odpornych na korozję produktów Bumax może być dobrym wyborem w przypadku wymagających zastosowań morskich, bo mogą one obniżyć koszty cyklu życia inwestycji – mówi Robert Svendsen, dyrektor zarządzający siostrzanej firmy Bufab Dania.

Idealną sytuacją dla deweloperów morskich farm wiatrowych jest zastosowanie takich komponentów, które nie będą sprawiały problemów w eksploatacji. Mówiąc krótko: można będzie o nich zapomnieć na cały okres życia turbiny. Z takiego założenia wyszedł m.in. duński Bladt Industries, jedna z większych firm zajmujących się wielkoskalowymi konstrukcjami stalowymi, która zamówiła w Bumax śruby, nakrętki i podkładki na potrzeby farmy wiatrowej Northwester 2 o mocy 2019 MW, uruchomionej w 2020 roku na belgijskich wodach Morza Północnego. Produktem, jaki został wybrany do tego projektu, jest Bumax SDX 109, łącznik typu duplex, sprawdzający się w warunkach ekstremalnych i wykazujący wyjątkową odporność na korozję i naprężenia. Posłużyły one m.in. do mocowania zewnętrznych platform generatorów turbin. Inżynierowie Bladt Industries zdecydowali się na produkty Bumax poszukując elementów złącznych, o które nie będą się musieli martwić przez cały 27-letni okres eksploatacji farmy. W przypadku zwykłych śrub ze stali węglowej nie byłoby to możliwe.

Na pomoc Sztokholmowi

Polskich odbiorców przede wszystkim zainteresuje jednak to, jak produkty Bumax poradzą sobie w specyficznych warunkach Morza Bałtyckiego. O to można zapytać budowlanego giganta Skanska, który zamówił 15 tysięcy elementów złącznych Bumax na potrzeby głośnego projektu Slussen w Sztokholmie. Duży obszar miejski jest przebudowywany i uzupełniany m.in. o nowe śluzy i zastawy przeciwpowodziowe, które mają pomóc miastu i regionowi uratować się przed powodziami spowodowanymi przez wzrost poziomu morza. Cały projekt jest jedną z największych infrastrukturalnych inwestycji w Szwecji w ostatnich dekadach.

Ze względu na funkcję, jaką śluzy mają pełnić, nie ma miejsca na niedociągnięcia czy pomyłki. Dlatego też wielkie przeciwpowodziowe śluzy i bramy, które mają wytrzymać przynajmniej sto lat, muszą sprawować się idealnie zarówno w środowisku słonej wody morskiej, jak i wody z jeziora Mälaren. Możliwości naprawy w trakcie eksploatacji po prostu nie ma. Na potrzeby inwestycji Bumax dostarczył śruby z rodziny Bumax 88 i Bumax SDX 109. Firma rozpoczęła też współpracę ze szwedzkim instytutem badawczym RISE, dzięki czemu do testów wytrzymałości mechanicznej elementów złącznych wykorzystany został specjalistyczny sprzęt. Wyniki pokazały, że łączniki mogą osiągać obciążenia sięgające 1221 kN (ponad 124 tony).