Pentagon opracował nowy program oparty na sztucznej inteligencji którego celem jest szacowanie cen i dostępności minerałów krytycznych dla amerykańskiego przemysłu zbrojeniowego oraz sektora energetycznego.

Pentagon przedstawił program oparty na sztucznej inteligencji – Open Price Exploration for National Security(OPEN), którego celem jest szacowanie cen oraz dostępności minerałów krytycznych (określanych również metalami ziem rzadkich) dla przemysłu zbrojeniowego oraz sektora energetycznego. Projekt prowadzony we współpracy z US Geological Survey ma za zadanie przewidywanie potencjalnych czynników zakłócających wydobycie oraz łańcuch dostaw minerałów krytycznych, które mają kluczowe znaczenie dla przemysłu obronnego.

Według Międzynarodowej Agencji Energii, istnieją cztery główne minerały krytyczne: lit, kobalt, miedź i nikiel. W latach 2017-2022 popyt ze strony sektora energetycznego był głównym czynnikiem stojącym za trzykrotnym wzrostem ogólnego popytu na lit, 70 proc. wzrostem popytu na kobalt i 40 proc. wzrostem popytu na nikiel. Biały Dom szacuje, że Pekin kontroluje ponad 60 proc. światowej produkcji minerałów krytycznych.

Nie wszystko złoto, co się świeci

Ze względu na powszechne zastosowanie oraz wpływ na technologie czystej energii, według Międzynarodowej Agencji Energii (IEA) istnieją cztery główne minerały krytyczne: lit, kobalt, miedź i nikiel. Departament Energii Stanów Zjednoczonych wymienił lit, nikiel i kobalt, a także dysproz, iryd, neodym, prazeodym oraz terb jako minerały najważniejsze dla sektora energetycznego. 

Jak podaje Międzynarodowa Agencja Energii, w latach 2017-2022 popyt ze strony sektora energetycznego był głównym czynnikiem stojącym za trzykrotnym wzrostem ogólnego popytu na lit, 70 proc. wzrostem popytu na kobalt i 40 proc. wzrostem popytu na nikiel.

W 2022 roku udział zastosowań czystej energii w całkowitym popycie minerałów krytycznych osiągnął 56 proc. dla litu, 40 proc. dla kobaltu i 16 proc. dla niklu.

Armia wkracza do gry

Mając na uwadze problemy z łańcuchem dostaw oraz wzrost roli Państwa Środka w sektorze minerałów krytycznych – który oddziałuje na zdolności produkcyjne towarów przeznaczonych dla armii – Waszyngton nie pozostał obojętny, biorąc sprawy w swoje ręce.

OPEN jest jednym z kilku programów wykorzystujących sztuczną inteligencję, które mają za zadanie usprawnienie procesów budżetowania i zamówień w ramach amerykańskiego łańcucha dostaw obronnych.

– OPEN ma na celu rozwiązanie trudnego wyzwania związanego z asymetrią informacji, które istnieje od dziesięcioleci. Jest to wyzwanie, które wymaga wiedzy specjalistycznej na przecięciu znacznych trudności technicznych i globalnej wiedzy o towarach - wyzwanie, które DARPA jest wyjątkowo odpowiednie do podjęcia – stwierdza Jonathan Doyle, kierownik programu w Biurze Technologii Strategicznych Agencji Zaawansowanych Projektów Badawczych Departamentu Obrony Stanów Zjednoczonych (DARPA).

Źródła DARPA potwierdziły, że OPEN nie zamierza ustalać oficjalnej ceny metali ani zastępować rynku kontraktów terminowych London Metal Exchange – podaje Reuters.

S&P Global Commodity Insights w swojej analizie z 9 lutego zauważa, że w przypadku prognoz podaży i popytu DARPA chce, aby opracować algorytmy, dzięki którym można będzie uogólnić na krytyczne procesy wydobycia i rafinacji minerałów, ale indeksowane według czasu i lokalizacji.  Obecne systemy ustalania cen i prognoz rynkowych są zbyt nieprzejrzyste, jak stwierdziła przywoływana przez S&P Global Commodity DARPA w dokumentach dotyczących projektu.

Wróg nie śpi

Według szacunków Białego Domu, Pekin kontroluje ponad 60 proc. światowej produkcji krytycznych minerałów. 

Jak stwierdza Financial Times, chińskie inwestycje w zagraniczne projekty wydobywcze i metalurgiczne – w tym minerały krytyczne – osiągnęły w 2023 roku osiągnąć rekordowy poziom, ponieważ Chiny dążą do wzmocnienia swojej kontroli nad łańcuchami dostaw, która już obecnie jest dominująca.

Również w zeszłym roku, w listopadzie, Państwo Środka zapowiedziało ograniczenie eksportu minerałów krytycznych, wymagając od eksporterów zgłaszania rodzajów miejsc przeznaczenia eksportowanych surowców, co praktycznie przekreśla swobodny handel.

Gra warta świeczki

Rola minerałów krytycznych staje się coraz bardziej ważna, zaś skorelowane z nimi łańcuchy dostaw sprawiają, że zagadnienie wymaga podjęcia szeregu wysiłków oraz międzynarodowego współdziałania, aby nie być skazanym na potencjalny chiński monopol.

Zarówno Państwo Środka, jak również Stany Zjednoczone zintensyfikowały działania w celu dywersyfikacji łańcucha dostaw minerałów krytycznych, aby zapewnić silną pozycję gospodarczą wynikającą ze znaczenia minerałów krytycznych dla przemysłu obronnego oraz sektora energetycznego.

Budowa łańcucha dostaw minerałów krytycznych wiąże się ze znacznymi kosztami, zarówno finansowymi, jak również politycznymi, jednakże konsekwencją prowadzonych działań jest zapewnienie przewagi w zakresie obronności oraz gospodarki. Przywoływany program Pentagonu nie powinien być traktowany „bańka AI”, ale jak najbardziej racjonalne działanie służące utrzymaniu bezpieczeństwa państwa.