W obliczu cen energii sytuacja instytutów PAN jest kryzysowa - powiedział PAP wiceprezes Polskiej Akademii Nauk (PAN) prof. Romuald Zabielski. Naliczenia za energię do końca roku są większe w stosunku do tych z początku roku nawet o kilkaset procent - dodał.
Wiceprezes PAN prof. Romuald Zabielski zaalarmował w rozmowie z PAP, że sytuacja w instytutach PAN w związki z podwyżkami cen energii "jest kryzysowa".
"Naliczenia za energię do końca roku w stosunku do tych z początku bieżącego roku są większe o kilkaset procent, najwyższe - o 800 proc. To są niezwykłej skali podwyżki, których nigdy dotąd nie było" - podkreślił. Dodał, że w przyszłym roku koszty działalności instytutów urosną też znacząco ze względu na podniesienie płacy minimalnej.
Prof. Zabielski podkreślił, że sytuacja jest różna w zależności od profilu instytutu. "Instytuty zajmujące się doświadczeniami (tj. instytuty z dziedzin nauk biologicznych, rolniczych, medycznych i technicznych) lub posiadające zwierzętarnie, szklarnie, aparaturę analityczną lub diagnostyczną, która musi być ciągle uruchomiona, są w gorszej sytuacji, niż te prowadzące badania bez udziału rozbudowanej infrastruktury naukowej, bo zużywają zdecydowanie więcej energii" - dodał. Podwyżki w mniejszym stopniu dotykają instytuty o profilu społecznym i humanistycznym.
Według wiceprezesa PAN konieczna jest natychmiastowa pomoc finansowa. "W innym przypadku instytuty staną na krawędzi bankructwa lub będą musiały znacząco ograniczyć swoją działalność" - zaznaczył.
Prof. Zabielski powiedział, że już teraz instytuty wdrażają działania kryzysowe i próbują oszczędzać energię, jednak nie zawsze jest to możliwe. "Stałego dopływu dużych ilości energii wymagają zwierzętarnie, laboratoria, szklarnie, w których prądu wyłączyć nie można, nie powodując szkody. Mamy hodowle zwierząt laboratoryjnych, na przykład wielopokoleniowe hodowle myszy i szczurów prowadzone po nawet kilkanaście lat, których likwidacja wiązałaby się z niepowetowanymi stratami dla badań biomedycznych. Poza tym, w laboratoriach realizowane są badania w ramach grantów, zgodnie z ustalonym harmonogramem, których nie można tak po prostu przerwać" - dodał.
Jednym z instytutów PAN, który zużywa najwięcej energii elektrycznej, jest Instytut Chemii Bioorganicznej PAN (ICHB PAN) w Poznaniu. "Wynika to z tego, że jesteśmy jednym z największych instytutów. Zatrudniamy około 800 osób. Dodatkowo, w ramach ICHB PAN funkcjonuje jedno z największych w Polsce centrów superkomputerowo-sieciowych" - powiedział PAP dyrektor instytutu prof. Marek Figlerowicz.
Pytany o podwyżkę cen energii w 2023 r. określił ją jako "szokującą". "W 2021 r. cały instytut wydał na energię elektryczną prawie 9,2 mln zł, w 2022 r. - 9,44 mln zł. Przyrost był niewielki ze względu na obniżenia stawki VAT-u. Według najnowszych ofert firm sprzedających energię elektryczną opłaty wyniosą w 2023 r. ok. 57 mln zł" - powiedział.
Zapytany, co oznacza to dla działalności instytutu powiedział, że bardzo duże problemy. "Rozważamy bardzo różne warianty, łącznie z częściowym zawieszeniem działalności na jakiś czas" - powiedział prof. Figlerowicz. Dodał, że już teraz instytut wprowadza oszczędności.
"Nie wszystkie laboratoria można wyłączyć, bo przechowywane są w nich cenne odczynniki czy próbki. Cały czas muszą być utrzymywane warunki zapewniające właściwe funkcjonowanie zlokalizowanej w Instytucie unikatowej aparatury badawczej. Dodatkowo, afiliowane przy Instytucie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe służy wszystkim naukowcom pracującym w Polsce, a także niektórym działającym poza granicami naszego kraju" - dodał.
W ocenie prof. Figlerowicza, bez pomocy ze strony państwa działalność instytutu w dawnej formie stoi pod znakiem zapytania.
Do momentu publikacji PAP nie otrzymała komentarza resortu edukacji i nauki na temat sytuacji instytutów PAN w związku z podwyżką cen mediów.
Energetyka, OZE
Gospodarka odpadami, Recykling
Ekologia, Ochrona środowiska
E-transport, E-logistyka, E-mobilność
EkoDom, EkoBudownictwo
EkoRolnictwo, BioŻywność
Prawo, Administracja, Konsulting
Gaz-System: kierunki rozwoju to biometan, wodór i CO2
Respect Energy i Eurowatt podpisały umowę PPA
ŚGP Industria potwierdziła obecność uranu w złożu na terenie woj. świętokrzyskiego
Nexans finalizuje umowę serwisową z Equinor
Debaty eksperckie Polskiej Agencji Prasowej: Go green, be eco! Energetyka odnawialna i niskoemisyjna w Polsce
Rusza kolejna edycja wodorowego konkursu GOSPOSTRATEG w którym można zwyciężyć nawet 20 mln zł dofinansowania
Ropa brent | 83,76 $ | baryłka | 1,33% | 11:11 |
Cyna | 23110,00 $ | tona | 0,64% | 29 lis |
Cynk | 2507,00 $ | tona | -0,87% | 29 lis |
Aluminium | 2177,00 $ | tona | 0,60% | 29 lis |
Pallad | 1021,53 $ | uncja | -1,54% | 11:10 |
Platyna | 936,30 $ | uncja | -0,31% | 11:11 |
Srebro | 25,06 $ | uncja | 0,08% | 11:11 |
Złoto | 2038,40 $ | uncja | -0,33% | 11:11 |