Zielony wodór w świetle nowelizowanej dyrektywy RED II

29.01.2023 19:22 Źródło: Własne
Strona główna Prawo, finanse Zielony wodór w świetle nowelizowanej dyrektywy RED II

Partnerzy portalu

Zielony wodór w świetle nowelizowanej dyrektywy RED II - ZielonaGospodarka.pl

Wodór w polityce energetyczno-klimatycznej UE

Możliwość produkcji zielonego wodoru za pomocą instalacji OZE od dłuższego czasu jest postrzegana jako kluczowy element dekarbonizacji gospodarek państw członkowskich Unii Europejskiej (dalej: UE). Komisja Europejska dostrzegła ten potencjał w  Europejskim Zielonym Ładzie gdzie wodór został określony jako jeden z kluczowych elementów w procesie osiągniecia  celów neutralności klimatycznej. Zielony wodór to wodór otrzymywany za pomocą wykorzystania energii elektrycznej z OZE. Strategia Komisji Europejskiej dotycząca wodoru obejmuje cel polegający wyprodukowaniu do 10 milionów ton wodoru zielonego do 2030 roku (co odpowiada 330 TWh). Ponadto strategicznym celem  UE jest zainstalowanie do 2030 r., zasilanych energią z OZE,  elektrolizerów o mocy co najmniej 40 GW. Produkcja wodoru powinna być jak najbardziej ekologiczna i przystępna cenowo. Koszt energii elektrycznej jest szczególnie ważny z punktu widzenia opłacalności produkcji wodoru, ponieważ  produkcja zielonego wodoru jest energochłonna. W celu wsparcia rozwoju wykorzystania wodoru UE musi stworzyć sprzyjające ramy prawne.

Regulacje dyrektywy RED II

W opublikowanej w ramach pakietu „Fit for 55”  propozycji nowelizacji dyrektywy RED zawarto  propozycję definicji paliw odnawialnych pochodzenia niebiologicznego ( fuels of non-biological origin , dalej: RFNBO). Zgodnie z treścią RED II, RFNBO to paliwa wytwarzane ze źródeł odnawialnych (innych niż biomasa i paliwa jądrowe), co przy obecnej technologii przekłada się na paliwa wodorowe. Zgodnie z dyrektywą RED II oraz projektem aktu delegowanego określającego szczegółowe zasady definiowania RFNBO., wodór zostanie uznany za RFNBO, jeśli spełnione zostaną następujące cztery kryteria:

1.    Energia elektryczna zakupiona do produkcji paliwa musi być wytwarzana z odnawialnych źródeł energii.
2.  Jednostka wytwórcza, z którą wytwórca zawarł dwustronną umowę zakupu energii elektrycznej (PPA), powinna być geograficznie skorelowana z produkcją paliwa, np. w tej samej strefie przetargowej. Korelacja geograficzna ma na celu uniknięcie sytuacji, w której producenci wodoru nie są w stanie fizycznie zaopatrywać się w energię elektryczną ze źródeł odnawialnych z powodu przeciążeń w sieci elektrycznej.
3.    Produkcja zachodząca w elektrowni i energia elektryczna zużywana przez elektrolizer muszą być zgodne w określonym przedziale czasowym.
4.    Energia elektryczna pozyskiwana do produkcji wodoru z OZE musi mieć charakter "dodatkowy" w stosunku do istniejącej produkcji energii elektrycznej z danej instalacji. W przeciwnym razie produkcja zielonego wodoru mogłaby potencjalnie zwiększyć emisję gazów cieplarnianych, ponieważ stwarzałaby dodatkowe zapotrzebowanie na energię elektryczną, co może skutkować zwiększeniem produkcji energii elektrycznej z paliw kopalnych.

Artykuł 25 (2) RED II stanowi, że ograniczenie emisji gazów cieplarnianych dzięki zastosowaniu  RFNBO powinno wynosić co najmniej 70% (w porównaniu z paliwami kopalnymi). Jednakże  dyrektywa  ta nie zawiera szczegółowych informacji na temat sposobu obliczania tego wymogu 70% ograniczenia emisji gazów cieplarnianych.

Opłacalność wykorzystania wodoru

Przedsiębiorstwa wykorzystujące wodór już obecnie lub potencjalnie w przyszłości w sektorze przemysłowym będą musiały dokładnie rozważyć implikacje prawne  wynikające z RED II aby zapewnić zgodność swojej działalności z prawem UE. Zielony wodór posiada duży potencjał w zakresie dekarbonizacji , jednakże   nie jest on wykorzystywany  w pełni możliwości. Jednym z powodów jest cena produkcji zielonego wodoru. Badanie przeprowadzone przez Guidehouse i Agora Energiewende pokazuje, że podczas gdy wodór pochodzący z paliw kopalnych kosztuje około 2 euro/kg, wodór odnawialny kosztuje nawet 3 razy więcej - 6,6 euro/kg.

Koszt produkcji wodoru zielonego zależy od kilku czynników, między innymi: od nakładów inwestycyjnych na elektrolizer, wydajności konwersji, , kosztów wymiany stosów oraz kosztów zakupu energii elektrycznej z OZE. Różnica w kosztach wynika głównie z wysokich kosztów elektrolizera i cen energii elektrycznej. Regulacje prawne mają szczególny wpływ na koszty energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych wykorzystywanej do produkcji zielonego wodoru. Ponadto koszty energii elektrycznej z OZE wykorzystywanej do produkcji wodoru zależą np. od tego, czy korzysta ona ze zwolnień z opłat narzuconych przez państwo.

Zwiększona rola zielonego wodoru  w przemyśle oraz nałożone surowe wymagania dotyczące zrównoważonego rozwoju mogą stanowić znaczącą szansę dla wytwórców wodoru w krajach posiadających  potencjał do eksportu do Europy energii wyprodukowanej za pomocą OZE. Zwiększony popyt na zielony wodór, który pojawi się w wyniku realizacji celów w ramach RED II zarówno dla przemysłu, jak i sektora transportu, może stworzyć atrakcyjne możliwości biznesowe zarówno dla przedsiębiorców z UE jak i z  krajów ościennych.


 Bartłomiej Kupiec

Prawnik i analityk polityki klimatycznej. Redaktor naczelny portalu Energystreamer. Członek Stowarzyszenia "Z Energią o Prawie".  Zdobywał doświadczenie w wiodących polskich i międzynarodowych kancelariach prawnych, think-tankach oraz niemieckiej firmie konsultingowej. Ponadto zajmował stanowisko starszego specjalisty w Ministerstwie Rozwoju i Technologii, gdzie opracowywał i analizował regulacje dla sektora odnawialnych źródeł energii oraz społeczności energetycznych w celu wdrożenia unijnych dyrektyw do krajowego porządku prawnego.

Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie w Jagiellońskim w Krakowie. Absolwent Szkoły Prawa Amerykańskiego organizowanej przez The Catholic University of America, Columbus Law School w Waszyngtonie we współpracy z Uniwersytetem Jagiellońskim. Absolwent Szkoły Prawa Niemieckiego, organizowanej przez Rheinische Friedrich-Wilhelms-Universität Bonn we współpracy z Uniwersytetem Warszawskim.


Partnerzy portalu

Surowce

 Ropa brent 83,76 $ baryłka  1,33% 11:11
 Cyna 23110,00 $ tona 0,64% 29 lis
 Cynk 2507,00 $ tona -0,87% 29 lis
 Aluminium 2177,00 $ tona 0,60% 29 lis
 Pallad 1021,53 $ uncja  -1,54% 11:10
 Platyna 936,30 $ uncja  -0,31% 11:11
 Srebro 25,06 $ uncja  0,08% 11:11
 Złoto 2038,40 $ uncja  -0,33% 11:11

Dziękujemy za wysłane grafiki.