Rząd holenderski oznajmił czterem największym firmom, w tym Royal Dutch Shell Plc i Exxon Mobil Corp., że w nadchodzących latach wyda aż 2,1 miliarda euro, aby zdeponować część emisji dwutlenku węgla pod ziemią.

Projekt obejmujący port w Rotterdamie mógłby w konsekwencji doprowadzić do sekwestracji około 2,5 miliona ton dwutlenku węgla rocznie, poprzez składowanie go na dnie morskim. Według Sjaaka Poppe rzecznika portu cztery zaangażowane firmy - Shell, Exxon, Air Liquide SA oraz Air Products and Chemicals Inc. – otrzymają wsparcie państwa dla planu.

Port w Rotterdamie: 22,4 miliona ton dwutlenku węgla

Port w Rotterdamie wygenerował w zeszłym roku 22,4 miliona ton dwutlenku węgla, co stanowi około 14 proc. rocznej emisji kraju. Porthos projekt wychwytywania dwutlenku węgla, zatrzyma zanieczyszczenia z rafinerii ropy naftowej i fabryk wodoru należących do firm we wspólnej sieci. Gazy zostaną następnie sprężone i przetransportowane rurociągiem, a następnie wpompowane do zbiornika z piaskowca na głębokość trzech kilometrów pod dnem morskim, gdzie kiedyś znajdowały się pokłady gazu ziemnego. 

Hub, w którym wiele obiektów jest podłączonych do jednej sieci, jest coraz popularniejszym sposobem dzielenia kosztów budowy obiektu do składowania dwutlenku węgla i zwiększania liczby zanieczyszczających firm, które mogą z niego korzystać. Podobne modele są już realizowane w Norwegii i Wielkiej Brytanii, przy wsparciu ze środków rządowych. Holenderska dotacja ma na celu zapobieżenie poniesieniu strat finansowych przez cztery firmy w związku z budową hubu.

Cel: redukcja emisji w sektorze przemysłowym

Chociaż takie fundusze zostały wykorzystane do przyspieszenia wdrażania technologii przyjaznych dla klimatu, projekty wychwytywania dwutlenku węgla otrzymały tylko niewielki ułamek tego, co rządy przeznaczyły na odnawialne źródła energii, samochody elektryczne lub baterie w ciągu ostatniej dekady. Zaczyna się to zmieniać, gdy decydenci zwracają uwagę na redukcję emisji w sektorze przemysłowym, w którym usuwanie dwutlenku węgla szybko staje się jednym z najbardziej ekonomicznych i przyjaznych dla środowiska rozwiązań.

– Rząd dał jasno do zrozumienia czterem firmom, które chcą być częścią tego projektu – powiedział Poppe. – Do tego rząd wypełni lukę między systemem handlu emisjami a faktycznymi kosztami projektu.

W Unii Europejskiej przemysł już teraz więcej płaci za uwalnianie dwutlenku węgla do atmosfery. Tylko w tym roku cena emisji tony węgla wzrosła o około 70 proc. do prawie 55 euro za tonę metryczną.

– Holenderski system wychwytywania dwutlenku węgla może kosztować firmy średnio około 80 euro za tonę, aby zbudować i eksploatować. Dotacja zrównoważyłaby różnicę, płacąc - przy obecnych cenach - około 25 euro za każdą tonę emisji – powiedział Poppe.

Ten rodzaj dopłaty, zwany kontraktami różnicowymi, jest modelem, który Wielka Brytania zastosowała, aby skutecznie obniżyć koszty morskiej energetyki wiatrowej. Podejście to chroni firmy przed stratami, jeśli cena usługi spadnie poniżej określonego progu, ale pozwala im osiągnąć zyski, jeśli wzrośnie powyżej tego poziomu. Chroni również podatników przed dotowaniem technologii, które nie potrzebują już pomocy.

Cena dwutlenku węgla wzrośnie

Chociaż rząd zgodził się przeznaczyć na projekt 2,1 miliarda euro, to koszty mogą być znacznie niższe. Prognozy wskazują, że cena dwutlenku węgla ma wzrastać w kolejnych latach. A z kolei  szef UE ds. Klimatu Frans Timmermans oznajmił niedawno, że aby zrealizować cele klimatyczne bloku, trzeba będzie znacznie zwiększyć cenę. Analitycy BloombegNEF spodziewają się, że do 2030 roku przekroczy ona 100 euro.

Firmy zaangażowane w projekt Porthos oświadczyły, że dążą, aby uruchomić system wychwytywania dwutlenku węgla do 2024 roku. Do tego czasu cena emisji dwutlenku węgla może być już wystarczająco wysoka, aby wyeliminować potrzebę dalszych dotacji rządowych, które będą oferowane przez pierwsze 15 lat funkcjonowania hubu. 

– Oddzielne konsorcjum ma zbudować infrastrukturę do transportu dwutlenku węgla z obiektów przemysłowych, skompresować go, a następnie zdeponować pod powierzchnią morza – wszystkie te kroki wykraczają poza ramy programu wychwytywania emisji. Ich koszty nie są wkalkulowane w 2,1 miliarda euro finansowania rządowego – powiedział Poppe.

– Jesteśmy przekonani, że będziemy w stanie podjąć ostateczne decyzje dotyczące planowanej inwestycji na początku przyszłego roku i rozpocząć budowę – dodał.